Als ghostwriter schrijf ik regelmatig opiniestukken. Mijn opdrachtgevers hebben hun visie, ervaring en kennis. Ze delen die met mij. En ik schrijf, waardoor ze hun stem krachtig laten klinken. Bijvoorbeeld in het debat over de auteursrechten, gepubliceerd in De Standaard. © HANS HERMANS
In dit opinieartikel benadrukken twee gezaghebbende stemmen in hun sector waarom een billijke vergoeding voor de creatie van lees- en leermateriaal een noodzaak is. Het copyright zoals het vandaag in België bestaat is de garantie op sterke content. Dit mag niet uitgehold worden door nieuwe Europese regelgeving.
Lees hieronder het opinieartikel:
Wanneer leraren kopieën maken uit boeken, worden de auteurs ervan verloond. Een hervorming van het auteursrecht dreigt daar een einde aan te maken.
Ilena is 11 jaar. Haar juf gaf haar onlangs een hoofdstuk uit een jeugdboek mee, op A4 gekopieerd uit het originele boek. Haar huiswerk? Het hoofdstuk lezen en zelf het vervolg van het verhaal verzinnen. Haar fantasie liet ze heerlijk de vrije loop. Zo liet ze de schimmige, sluwe vos vervellen tot een eerlijk dier dat kleinere dieren in het bos hielp!
Een mooi verhaal. Des te meer dat de auteur die het originele boek schreef vandaag eerlijk verloond wordt voor het hergebruik van zijn werk in de klas. Want net zoals elke school, hogeschool en universiteit in België betaalt de school van Ilena een jaarlijkse forfaitaire bijdrage aan Reprobel. Voor de prijs van een paar kopjes koffie per leerling per jaar verwerven educatieve instellingen het recht om kopieën te nemen van fragmenten uit boeken en leerboeken, om prenten af te drukken en te tonen in de klas, enzovoort.
Gratis boeken, magazines, kranten
Europa zet dit systeem van eerlijke vergoedingen voor creatief werk vandaag op de helling met één van haar artikels in de Richtlijn inzake auteursrechten in de digitale eengemaakte markt. Want wanneer het Europees Parlement op 20 juni artikel 4 zou stemmen, maakt het een niet te verantwoorden uitzondering op het copyright voor educatieve doeleinden.
Elke lesgever, trainer en opvoeder zou dan voortaan gratis boeken, e-boeken, magazines, kranten en online content mogen hergebruiken voor educatieve doeleinden. En dat zonder limieten. Zonder vergoeding te betalen voor wie zijn energie en geld investeerde in het creëren en publiceren ervan.
Dit gaat niet alleen in tegen alle principes van de vrije markt die Europa hoog in het vaandel draagt. Het is een onverwachte, financiële en inhoudelijke aanslag op wie vandaag hard werkt om deze content te creëren. De illustrator die schoolboeken en kinderboeken illustreert, de vertaler die buitenlandse verhalen leesbaar maakt voor onze kinderen, de algemene of educatieve uitgever die het risico neemt om nieuwe (leer)boeken op de markt te brengen...
Jeugd moet toegang behouden tot boeken
Begrijp ons niet verkeerd. We vinden ook dat de jeugd zo ruim mogelijk toegang moet krijgen tot boeken, kranten en andere publicaties om te leren lezen. Om inzicht te krijgen in onze wereld, om te groeien en om een kritisch vermogen op te bouwen. Ilena moet haar fantasie en taalvaardigheid kunnen aanscherpen dankzij de aanzet van een professionele auteur.
Daarom moeten we die auteur en alle betrokkenen blijven stimuleren om sterke boeken te schrijven en uit te brengen.
Het zorgvuldig opgebouwde ecosysteem van auteurs, illustratoren, vormgevers, eindredacteuren, researchers, fotografen, experts, vertalers, journalisten en uitgevers moet kunnen blijven draaien om toekomstige generaties te inspireren en te voeden met sterk (les)materiaal.
Auteursrecht is steunpilaar
Het auteursrecht is een onontbeerlijke steunpilaar voor alle partijen en genereert inkomsten voor de creatieve sector, die in Europa een paar miljoen mensen tewerkstelt.
Het is hét middel om onafhankelijke, interactieve, innovatieve en cultureel diverse inhoud te creëren en te beschermen. Ook garandeert het auteursrecht dat het onderwijs voortdurend nieuwe, betrouwbare, diverse en hoogkwalitatieve inhoud kan inzetten in de lessen.
De onderwijsuitzondering die nu voorligt op het Europese niveau, is onevenwichtig en zou ongebreideld hergebruik van auteursrechtelijk beschermde werken binnen onderwijscontext legitimeren. Een verbreding van het toepassingsgebied van de onderwijsuitzondering - zonder duidelijke limieten en zonder een gegarandeerde wettelijke vergoeding - zou nefast zijn voor iedereen die dat creatieve werk mogelijk heeft gemaakt.
Wat wel aanvaardbaar is?
Alleen een duidelijk omlijnde uitzondering voor beperkt hergebruik én een gegarandeerd fair vergoedingssysteem voor auteurs en uitgevers, dat in verhouding staat tot de vormen van hergebruik, is aanvaardbaar. Zeker in een moderne samenleving die streeft naar kwalitatief onderwijs en een creatieve sector met een gezond ecosysteem.Opinieartikel in De Standaard verdedigt recht op eerlijke vergoedingen voor creatievelingen.
© Dit is een artikel geschreven in ghostwriting. Het werd gepubliceerd op de opiniepagina van De Standaard.
Contacteer freelance journalist Hans Hermans voor je eigen unieke en sterke zakelijke content. Als ghostwriter versterkt hij ook jouw mening!
Volg hier verder het nieuws over de nieuwe Europese auteursrichtlijn
https://finniancolumba.be/eu-parlement-keurt-nieuwe-richtlijn-auteursrecht-goed/
